Οκτάβ Μιρμπώ(16 Φεβρουαρίου 1848-16 Φεβρουαρίου 1917)Βιογραφικό σημείωμαΓαλλος δημοσιογράφος, κριτικός τέχνης, φυλλαδιογράφος, μυθιστοριογράφος και θεατρικός συγγραφέας, ο Οκτάβ Μιρμπώ (Octave Mirbeau) συνδύασε τη μεγάλη απήχηση στο πλατύ κοινό και την πανευρωπαϊκή φήμη με τη λογοτεχνική και καλλιτεχνική πρωτοπορεία. Ο Μιρμπώ άρχισε να υπογράφει ο ίδιος τις δημοσιεύσεις του έπειτα από το δημοσιογραφικό του ξεκίνημα στην υπηρεσία των Βοναπαρτιστών και τις απαρχές της λογοτεχνικής του καριέρας στο ρόλο του συγγραφέα-φάντασμα. Το μετέπειτα έργο του αντικατοπτρίζει τις προσωπικές του ηθικές αρχές και αισθητικές αξίες. Θιασώτης του αναρχικού κινήματος και θερμός υποστηρικτής του Αλφρεντ Ντρέυφους, ο Μιρμπώ ενσαρκώνει τον πολιτειακά στρατευμένο διανοούμενο, τον σκεπτόμενο άνθρωπο που παραμένει ανεξάρτητος πολιτικών κομμάτων και πολιτικά διαυγής. Ως κριτικός της τέχνης, Ο Μιρμπώ προέβαλε το έργο των μεγάλων «θεών της καρδιάς του». Επλεξε το εγκώμιο των Ροντέν, Κλωντ Μονέ, Καμίγ Πισαρό, Φελίξ Βαλοτόν και Πιέρ Μπονάρ ενώ ουσιαστικά ανακάλυψε το έργο των Βίνσεντ Βαν Γκωγκ, Καμίγ Κλωντέλ, Αριστίντ Μαγιώ και Μωρίς Ουτριγιό. Αφού συνέγραψε δέκα μυθιστορήματα υπό την ιδιότητα του συγγραφέα-φάντασμα, το 1886 δημοσίευσε το πρώτο μυθιστόρημα υπογεγραμμένο από τον ίδιο (Le Calvaire), έργο που τον βοήθησε να ξεπεράσει την τραυματική εμπειρία της σχέσης του με την υπόπτου ηθικής Judith, η οποία εμφανίζεται στο μυθιστόρημα ως Juliette. Το 1888 δημοσιεύει τον Abbé Jules, το πρώτο Γαλλικό, προ-φροϋδικό μυθιστόρημα εμαφανώς επηρεασμένο από το έργο του Ντοστογέφσκι με δύο μόνο πρωταγωνιστές, τον Αββά Jules και τον πατέρα Pamphile. Με το επόμενο μυθιστόρημά του (Sebastien Roch, 1890) ο Μιρμπώ επιχείρησε την κάθαρση των τραυματικών αναμνήσεών του από την περίοδο της μαθητείας του στους Ιησουΐτες στη Γαλλική πόλη Vannes, συμπεριλαμβανομένης της σεξουαλικής του κακοποίησης από ιερείς. Ακολούθησε μία περίοδος σοβαρής υπαρξιακής και λογοτεχνικής κρίσης κατά τη διάρκεια της οποίας δημοσίευσε σε αποσπάσματα ένα προ-υπαρξιστικό μυθιστόρημα, μελέτη της τραγικής ζωής ενός καλλιτέχνη, χαρακτήρα εμφανώς εμπνευσμένου από τον Βαν Γκωγκ, με τον τίτλο Dans le ciel. Κατά τη διάρκεια της πολιτικής ύφεσης που ακολούθησε την υπόθεση Ντρέυφους, ο Μιρμπώ, ιδιαίτερα απαισιόδοξος, δημοσίευσε δύο μυθιστορήματα που αμέσως θεωρήθηκαν σκανδαλώδη από τους πανταχού ηθικοδιδάσκαλους. Με τα δύο αυτά έργα (Ο κήπος των μαρτυρίων δημοσιεύθηκε το 1899 και Το ημερολόγιο μιας καμαριέρας το 1900) ο Μιρμπώ έκοψε τους δεσμούς του με του παραδοσιακούς, κατά βάση ρεαλιστικούς, μυθιστορηματικούς κώδικες εφαρμόζοντας στη λογοτεχνική έκφραση την τεχνική του κολάζ, υπερβαίνοντας την αρχή της αληθοφάνειας και της θυμικής πιστότητας και αψηφώντας την υποκρισία της κάθε είδους ευπρέπειας. Με τα δύο τελευταία του μυθιστορήματα, La 628-E8 (1907) και Dingo (1913) απομακρύνθηκε περαιτέρω της ρεαλιστικής αφήγησης βάζοντας σε πρώτο πλάνο τη δημιουργική του φαντασία. Ο Μιρμπώ γνώρισε παγκόσμια θεατρική φήμη με το έργο Les affaires sont les affaires (1903). Πρόκειται για μία κλασική κωμωδία χαρακτήρων και ηθών, στο ύφος του Μολιέρου, με πρωταγωνιστή τον Isidore Lechat, προκάτοχο του πολυάσχολου μοντέρνου επιχειρηματία που μοναδικό σκοπό του έχει το κέρδος και την άσκηση επιρροής. Το 1908, έπειτα από μακρόχρονη μάχη στα δικαστήρια και τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, η Comédie Française ανέβασε το έργο του Le foyer, το οποίο θίγει ένα ακόμη θέμα-ταμπού, την οικονομική και σεξουαλική εκμετάλλευση εφήβων σε ένα θεωρητικά φιλεύσπλαχνο σπίτι. Ο Μιρμπώ είδε επίσης το ανέβασμα έξι μονόπρακτών του που δημοσίευσε το 1904 με το γενικό τίτλο Farces et moralités. Τα έργα αυτά είναι εξαιρετικά πρωτοπορειακά, προετοιμάζοντας κατά μία έννοια το έδαφος για το θεατρικό λόγο των Μπρεχτ, Αιμέ, Πίντερ και Ιονέσκο. Η ίδια η γλωσσική έκφραση αποτελεί αντικείμενο μελέτης, ο νόμος απομυθοποιείται ενώ η ξύλινη πολιτική και ερωτική γλώσσα γελιοποιούνται. Παρά το γεγονός ότι ποτέ δεν ξεχάστηκε ούτε και έπαψε να εκδίδεται—τουλάχιστον στη Γαλλία—το έργο του Οκτάβ Μιρμπώ είναι γνωστό στο ελληνόφωνο κοινό χάρι σε τρία μόνο έργα (σύμφωνα με το ηλεκτρονικό αρχείο της Εθνικής Βιβλιοθήκης έχουν μεταφραστεί στα Ελληνικά Ο κήπος των μαρτυρίων (Le jardin des supplices), Το ημερολόγιο μιας καμαριέρας (Le journal d’une femme de chambre) και Απομνημονεύματα ενός φτωχού διαβόλου (Mémoires de mon ami). Τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια το ενδιάφερον για το έργο του παρουσιάζεται ενισχυμένο ενώ η κατανόηση του ρόλου που έπαιξε ο Μιρμπώ στο πολιτικό, λογοτεχνικό και καλλιτεχικό γίγνεσθαι της Μπελ Επόκ είναι πια μεστότερη από ποτέ. Οκτάβ Μιρμπώ, Η Αλήθεια Πέθαν (La vérité est morte)Οκτάβ Μιρμπώ, « Ravachol », L'Endehors, 1/05/1892Οκτάβ Μιρμπώ, « ΠIENTANA » (« Piédanat »), Όρθρος, 1926« Octave Mirbeau, Ο άνθρωπος των επιστολών »ΟΚΤΑΒΙΟΣ ΜΙΡΜΠΟ, Διηγήματα.ΒιβλιογραφίαΜυθιστορήματαLe Calvaire (1886).
|
||